Evrim teorisi nedir diye mrak ediyorsaniz ve ilginc bir ornek ariyorsaniz bu yaziyi okuyun. Bugun bir ekonomi sitesinde,
"Piyasanın altın kuralları değişiyor" başlıklı bir haber yapılmış. Başlığı okuduğumda Türkiye ekonomisinde son durumu anlatan bir yazıyla karşılaşacağımı düşünüyordum fakat ısmarlama ve gereksiz olarak yazıldığını düşündüğüm bir haberle karşılaştım. Türkiye ekonomisi hakkında şu günlerde söylenecek çok şey var ancak değerlendirmeyi başka bir yazıma bırakmak istiyorum. Bu yazımda ekonomi ve insan arasındaki ilişkiden bahsedeceğim.
Ekonomi ve insan arasındaki ilişki üç farklı dönemde oluşur. Birincisi, tanışma ve kaynaşma dönemidir. Bu dönemde sırf “genel kültür olsun” üç beş bir şeyler öğrenip, elindeki üç beş kuruşu değerlendirmek maksadıyla ekonomi hakkında belli başlı terimler ve tarihte yer edinmiş belli başlı olaylar öğrenilmeye çalışılır. Bu dönemde; gazete, dergi, internet veya konu hakkında bilgisi olan tanıdıklar vasıtasıyla öğrenme süreci devam eder. Bir diğer dönem, akedemik eğitim dönemidir. Bu dönemde özellikle iktisat ve finans dersleriyle birlikte; arz, talep, fiyat, emek, sermaye, sanayileşme, altın standardı, bretton woods, ithal ikamecilik, enflasyon, imf, petrol krizi, finansal serbestleşme, konvertibilite, döviz kurları, borsa, eurobond, swap, future ve opsiyonlar … gibi ekonomi konusu doğuşundan günümüze kadar “teorik” olarak ele alınır. (Böyle anlatınca gözümün önüne 500-600 sayfalık iktisat kitapları geldi bir anda).Diğer bir dönem ise, akedemik kariyerini tamamlayıp yeni mezun olanlar için üçüncü dönem olan tecrübe edinme ve uygulama dönemidir. Bu dönemde insanlar okulda öğrendiği tüm teorileri ve anadili gibi ezberlediği sayfa sayfa kitapları bir kenara bırakarak gerçek hayatla tanışırlar. Okulda öğrenilenler bir anda anlamsızlaşır. “O kadar şey öğrendik neye yarıyor” gibi düşünceler oluşmaya başlar. İşte işin püf noktası bundan sonra başlar. Okuldan alınan diploma; mezun olanlar için; “sen artık ekonomist oldun” anlamını taşımaz. Alınan diploma; “sen yolunu seçtin bir gün ekonomist olabilirsin” anlamını taşır, ancak fakat “çok çalışırsan ve bu alanda yıllarını harcarsan bir gün ekonomist olabilirsin” anlamını taşır. Şimdi ben bu yazıyı niye yazdım bilmiyorum. Sanırım Türkiye ekonomisinde öğrenilmesi gereken çok şey var. Bugün biri bana şöyle bir soru sordu buraya aktarayım;
borsa düşerken, eur/usd paritesi düşerken dolar-TL kuru nasıl oluyor da 1,50 nin altına sarkıyor, bu işte bir terslik yok mu? diyor”
Piyasaya nerden geldiği belirsiz o kadar çok para girişi oluyor ki döviz kurları dengesini yitirebiliyor böyle durumlarda. Tam bu işte bir tuhaflık var dediğimiz anlarda karşımıza hep bu tür para girişleri olduğuna dair haberler geliyor. Tabi bıyıklı yabancılarımızı kutlamak lazım yasal yollardan
kara para nasıl aklanır tüm dünyaya açıköğretim dersi veriyorlar. Net hata noksan kalemi de bayram ediyor bu sayede.
3 Yorum Var.:
Dolar degerleniyor cunku FED faizleri artiracak, hem ABD ekonomisi de avrupadan hizli toparlaniyor. TL degerleniyor cunku tcmb faizleri artiracak, hem TR ekonomisi de cok hizli toparlaniyor. ofsayt nerede? borsa %20 artti bir ayda, bugun 0.5 puan dusunce tl'nin deger mi kaybetmesi gerekiyordu. doviz pozisyonu olanlarin wishful thinking'inden baska birsey degil :)
ekonomistler,
insan nufüsunun artacağını,insanın ihtiyaçlarının artacağını,ticaretin,kalitenin,teknolojinin,yaşam seviyesinin,stokların v.s. lerin artacağı üzerine yorumlar yapmışlardır.kuramlarını oluşturmuşlardır.
kriz başlamadan önce abd kaynaklı kendi insanını kalkındırma çabası projesi olan uzun vadeli borçlanma kredi kartının paranın yerini alması bir paket sigarayı 24 aya bölerek alışveriş yapma imkanı ile abd insanı alışveriş çılgını oldu.hesapsız yaşaması desteklenmesi sonucu.sanki ödenecekmiş gibi 5 15 20 yıl borçlandılar.borçlar teşvik edildi ve bu borçlar satın alındı.
ticaretin birinci kuralı yerle bir oldu.al üzerine bir koy sat.bu bitti.
para kazanmak ve ona sahip çıkmak batıya mahsus olmadığı ortaya çıktı.
abd nin bütün planları alt üst oldu.
günümüzde paranın yolu şaştı.
bir yerlerde bol para.
bir yerlerde hiç para.
dünya ticareti yeni boyut kazanacaktır.
paranın miladını paraya sahip olan mı yazacak eski yıllarda olduğu gibi silahlar mı yazacak.
off.insan yine yarattığının esiri oluyor.
çok güzel bir yazı olmuş.(finans krizi de ayrı güzellikte özetlenmiş)Evrim ile kastedilenin bizim deneyim ve öğrenimlerimizin sürekliliği ile bazı edimlerin belli süreler sonunda kazanabileceğimizi bana hatırlattınız için saolun,tşkrler.Zira oldum dememeli,ne oluyorum demeli,fakülteyi bitiren biri olarak bnde bu günlerde şimdi biz ekonomist mi olduk die kendi kendime soruyodum,daha erkenmiş:)
Yorum Gönder